TİYATRO TERİMLERİ

Tiyatro, bir sahne sanatıdır. Dram, komedi vb. edebiyat türlerinin, bir sahnede seyirciler önünde oynanması amacıyla hazırlanmış gösteridir. Bu sanat dalında duygu, düşünce ve olaylar konuşmalar, mimikler ve jestler aracılığıyla anlatılır.

Her sanat dalında olduğu gibi, tiyatroda da onu düzenleyen bazı terimler vardır.

Sahne:Oyunların oynandığı, olayların geçtiği yer.

Piyes: Tiyatro eseri.

Perde: Bir sahne eserinin, olayların gelişimine göre ayrıldığı bölümler.

Dekor: Sahnenin, oyunun konusuna göre hazırlanmasında kullanılan eşyalar.

Oyuncu: Karakteri canlandıran sanatçı.

Rol: Oyuncuların sahnede sahip oldukları görev.

Aktör: Erkek oyuncu.

Aktrist: Kadın oyuncu.

Aksesuar: Tiyatro sahnesinde kullanılan eşya.

Kostüm: Tiyatro oyuncularının, rollerine uygun olarak giymiş olduğu kıyafetler.

Rejisör: Oyunu sahneye koyan, oyuncular arasında rol dağılımı yapan yönetmen.

Reji: Bir oyunu sahneye koyma işi.

Suflör: Oyunculara, rollerinde unuttukları sözleri izleyiciye duyurmadan söyleyip hatırlatan kişi.

Kulis: Oyuncuların hazırlıklarını yaptığı ve sahneye çıkmak için beklediği sahne arkası.

Mimik: Oyuncuların, duygu ve düşüncelerini yüz hareketleriyle anlatması.

Jest: Oyuncuların duygu ve düşüncelerini el, kol hareketleriyle anlatması.

Darülbedayi: İstanbul Şehir Tiyatrosunun eski ismi. 1914’te kurulmuştur.

Prömiyer: Oyunun, seyirci ile buluştuğu ilk gösterimi

Tirat: Oyuncuların bir defada yaptığı uzun konuşma.

Diksiyon: Tiyatro ve benzeri edebiyat türlerinde dilin müzik karakterini başarı ile yaşatabilme yeteneği. Tiyatro okullarında ders olarak okutulmaktadır.

Fars (Farce): Komedinin, sanat yönü az, kaba bir türü. Çok eskiden tiyatrolarda perde arası gösterisiydi, sonra bağımsız oldu.

Mizansen: Bir tiyatro eserinin sahneye konması, sahneye göre düzenlenip uygulanması.

Pandomim: Sessiz hareket. Sessiz hareketler, jestler, yüz ifadeleri ve kostümler yoluyla duyguları, düşünceleri, tutkuları anlatmaya yarayan tiyatro çeşidi.

Tuluat: Tiyatro türlerinden biri. Sanatçılar, oynadıkları eserin konusuna bağlıdırlar; ama oyundaki sözleri içlerinden geldiği gibi söylerler. Yazılı esere uymak mecburiyetleri yoktur. Perdeli orta oyunu da denir.

Bölge Tiyatrosu: Büyük kentler dışında, çeşitli yörelerde kurulmuş, aynı zamanda gezici olan ödenekli tiyatrolara verilen ad.